افتادگی رحم
افتادگی رحم در قسمت کانال داخلی واژن که در قسمت بالایی واژن قرار می گیرد اتفاق می افتد.
افتادگی رحم به سه نوع تقسیم بندی می شود.
افتادگی درجه اول، یعنی رحم قسمت داخلی جا به جا می‌شود.
افتادگی درجه دوم، رحم در درون واژن جابجا شده است و مقداری از آن به بیرون افتاده است که اصطلاحا به آن فوندوس می گویند.
افتادگی رحم درجه سوم، رحم کاملا از شکم خارج شده است.
در افتادگی درجه دوم رحم، دهانه رحم از طریق داخل واژن به بیرون افتاده می‌شود و فوندوس در داخل لگن مناسب باقی می ماند.
رحم خانم ها محل قرار گرفتن جنین و رشد آن است.
رحم در داخل لگن و دقیقا در انتهای واژن قرار گرفته است و توسط عضلات در این ناحیه محافظت می شود در صورتی که عضلات و لیگامان های این ناحیه دچار شل شدگی آسیب و ضعف شوند به این عارضه افتادگی رحم می گویند.
افتادگی رحم و مثانه یعنی برآمدگی و جابجایی رحم و سایر ارگان های لگن به پایین و داخل مهبل باشد.
عواملی که موجب افتادگی رحم در بانوان می شود عبارتند از:
- کم تحرکی
- عدم فعالیت
- فعالیت های سنگین
- زایمان های طبیعی زیاد
- افزایش سن
در این مقاله ما سعی داریم در رابطه با افتادگی رحم مطالب مفیدی را در اختیارتان قرار دهیم.
انواع افتادگی رحم
رحم به واسطه ماهیچه ها و رباط های کف لگن در قسمت بالایی واژن نگه داشته می‌شود.
افتادگی رحم را می‌توان ناقص باشد.
افتادگی ناقص رحم حالتی است که رحم تا حدی در داخل واژن جابجا شده اما بیرون نیست.
افتادگی کامل رحم یعنی قسمتی از رحم و دهانه واژن بیرون زده است.
این وضعیت بر اساس شدت آن درجه بندی می‌شود و نشان می دهد که رحم به چه اندازه پایین و برامده شده است.
علائم افتادگی رحم
یک مورد افتادگی رحم خفیف ممکن است علائم واضحی نداشته باشد.
با این حال هنگامی که رحم از موقعیت خود جدا شود می‌تواند بر سایر اندام های لگنی مثل روده و مثانه فشار وارد کند.
علائم ایجاد افتادگی رحم به شرح زیر است:
- احساس سنگینی و فشار در لگن
- درد در ناحیه لگن، شکم و کمر
- درد هنگام رابطه جنسی
- عفونت مکرر مثانه
- یبوست
- نزدیک شدن رحم به دهانه واژن
- ترشحات غیر معمولی از واژن
- مشکلات دفع ادرار مانند تکرر و بی اختیاری
دلایل بروز افتادگی رحم
عضلات کف لگن ممکن است به دلایل زیر ضعیف شوند:
- بارداری
- بلند کردن مکرر اجسام سنگین
- سرفه مزمن
- سابقه جراحی لگنی
- زور زدن در هنگام دستشویی
- عوامل ژنتیکی
- ضربه
- زایمان نوزاد بزرگ
- زایمان طبیعی
- افزایش سن
- دوران یائسگی
دوران بعد از یائسگی، زمانی که سطح استروژن در خون کاهش پیدا می‌کند، از عوامل مهم در افتادگی رحم است.
پرولاپس مثانه باعث فرسودگی عضلات رحم می شود که بر اثر کم تحرکی ژنتیک می‌تواند تشدید یابد.
زمانی که این عضلات فرسوده و پاره می شوند، مثانه و رحم یا هر دوی آن ها برامدگی در ناحیه واژن و لگن ایجاد می کنند.
که در مواردی این عارضه بسیار خطرناک است.
اکثر خانم ها فکر می کنند که زایمان طبیعی مهم ترین دلیل افتادگی رحم است.
بسیاری از بانوان به دلیل مشکلات احتمالی آن تمایلی به زایمان طبیعی ندارند.
ممکن است علائم این عارضه در بسیاری از بانوان رخ ندهد؛ چرا که شرایط جسمانی هر خانم با دیگری متفاوت است.
لذا ممکن است خانمی بعد از چند مرتبه زایمان طبیعی سخت و مشکل دچار عوارض افتادگی رحم نشود، اما خانم دیگری بعد از یک بار زایمان طبیعی به دلیل مشکلات داخلی بدنش با این موضوع رو به رو شود.
با این حال متخصصین باز هم تاکید دارند که انجام زایمان طبیعی بهتر است.
چرا که مشکلات ناشی از زایمان طبیعی به مراتب کمتر از زایمان سزارین است.
یکی دیگر از مشکلاتی که باعث بروز پدیده افتادگی رحم می شود خشکی واژن است.
خشکی واژن یکی دیگر از عواملی که موجب فرسودگی رحم می شود.
عوارض ناشی از افتادگی رحم
افتادگی رحم، موجب افتادگی مثانه می شود.
افتادگی مثانه می تواند بی اختیاری ادرار در فرد را ایجاد کند.
بروز این مشکل در نهایت سبب عفونت های مختلفی در ناحیه واژن و رحم و لگن می شود.
لازم به ذکر است که بروز عفونت های ناحیه واژن و رحم دلیل بسیاری از مشکلات و بیماری ها هست.
از این رو توصیه می‌شود که در صورت مشاهده علائم مربوطه به افتادگی رحم حتما باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
قبل از اینکه درگیر درمان عوارض و مشکلاتی که در پی خواهد داشت شوید حتماً با یک پزشک صحبت کنید.
روش های پیشگیری از افتادگی رحم
- انجام تمرینات کششی به نام کگل
- تمرینات مربوط به تقویت عضلات لگن
- عدم بلند کردن اجسام سنگین
- عدم فشار زیادی بر ناحیه لگن و کمر
- اجتناب از وزنه برداری
- ورزش به طور مرتب و صحیح
- حفظ تناسب اندام و وزن متناسب
- رژیم غذایی خوب
- جایکزین استروژن در دوران یائسگی
- درمان و مدیریت سرفه های مزمن
- درمان بیماری هایی مانند یبوست های مزمن.
روش تشخیص افتادگی رحم
پزشک برای تشخیص افتادگی رحم و مثانه ممکن است از روش های زیر استفاده کند:
- معاینات واژینال
- معاینات لگنی
- تست پاپ اسمیر
- سونوگرافی
- سی تی اسکن ت
- ست ادرار
- هیستوسالپنگوگرافی
- بیوپسی آندومترو پیوگرافی
روش های درمان افتادگی رحم
- تجویز دارو های استروژن
- لیزر درمانی
- جراحی و ترمیم افتادگی لگن
- لاپاراسکوپی
- جراحی هیسترکتومی
- وسایل محافظ (پساری)
در روش جراحی هیسترکتومی، فرد دیگر قادر به بارداری نیست.
پساری وسیله‌ای است که پزشک در داخل واژن می کند دارو های مورد نیاز را به واسطه آن در این ناحیه داخل می‌کند تا از اندام های ناحیه پشتیبانی شود.
درمان خانگی برای افتادگی رحم
همان طور که می دانید عضلات کف لگن با تمرینات ورزشی مثل کگل می توانید تقویت کنید، این کار با سفت کردن عضلات لگن انجام می دهید به نحوی که انگار در حال متوقف کردن ادرار هستید.
این تمرین دیافراگم لگنی را قوی می کند و باعث حفاظت بیش تری از آن می‌شود.
از راهنمایی های پزشک استفاده کنید تا بهترین راه را برای تمرینات خانگی به شما پیشنهاد دهد.
دارو درمانی برای افتادگی رحم
کرم استروژن یا تخمک های شیاف و حلقه ای که در واژن گذاشته می‌شود به بازیابی بافت های واژن و قوای این قسمت کمک بسزایی می کند
برای خانم هایی که در دوران بعد از یائسگی هستند فقط استروژن تجویز می‌شود.
جراحی درمانی برای افتادگی رحم
بر اساس سن و اگر دلتان نخواهد باردار شوید جراحی می‌تواند صورت بگیرد.
هنگام جراحی می‌توانید افتادگی دیواره واژن، مجاری ادرار، مثانه و مقعد اصلاح شود.
می‌تواند توسط جراح های باز شکمی یا از طریق ابزارهای کوچکی که وجود دارد جراحی صورت گیرد.
مراقبت های بعد از درمان افتادگی
پیگیری های بعد از درمان افتادگی رحم توسط پزشک به شما آموزش داده می‌شود.
اگر جراحی داشتید باید به توصیه پزشک یک سری کارها را انجام ندهید.
- تا 24ساعت حمام نروید.
- خودداری از خوردن غذاهای نفاخ
- رژیم غذایی‌تان بیشتر بر پایه مایعات باشد.
- روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید.
- خودداری از رابطه جنسی تا زمان نقاهت کامل
- خودداری از جابه‌جایی اجسام سنگین و پیاده‌روی‌های طولانی
- از لباس زیرهای نخی استفاده کرده و تاحدامکان از تامپون استفاده نکنید.
- در صورت خونریزی شدید با پزشک خود تماس بگیرید.
