ایمونوگلوبین چیست؟
ایمونوگلوبین ها مولکول های زیستی هستند که بخشی از پروتئین های گلبولار سیستم ایمنی محسوب شده و در زمان مبارزه کردن با پاتوژن های مختلف تولید می گردند.
به طور کلی به پروتئینی هایی که Y شکل بوده و قسمتی از سیستم ایمنی بدن محسوب میشوند.
وظیفه مبارزه کردن با مواد خارجی (باکتری، ماده ای شیمیایی و یا ویروس) که در بدن وجود دارند را بر عهده دارند ایمونوگلوبین و یا آنتی بادی می گویند.
آنتی بادی ها به صورت منحصر به فرد برای هر ماده خارجی تولید می گردند و به آنتی ژن ها وصل شده و موجب خارج شدن آنها از بدن میشوند و کمپلکس هایی را جهت سیستم ایمنی بدن به وجود می آورند.
آزمایش ایمونوگلوبین
آزمایش ایمونوگلوبین آزمایشی است که با استفاده از نمونه خون دریافت شده، وجود یک آنتی بادی خاص در بدن را مورد بررسی قرار می دهند و در صورت وجود مقدار آن را مشخص می کنند.
یکسری از تست های آنتی بادی بر روی نمونه ای خاص از آنتی بادی ها متمرکز شده است و از رایج ترین آنها می توان به آنتی بادی های IgM، IgG، IgE اشاره کرد.
انواع ایمونوگلوبین
ایمونوگلوبین ها جزو دسته گلیکوپروتئین ها بوده که در داخل سرم و مایعات بدن وجود دارند.
بدن دارای انواع مختلفی ایمونوگلوبین است که در زیر آنها را برای شما بیان می کنیم:
ایمونوگلوبین A و یا Immunoglobulin A
نام اختصاری این ایمونوگلوبین IgA است و آنتی بادی است که در غشای مخاطی موجود در سینوس ها، ریه، روده و یا معده افراد یافت می گردد.
این ایمونوگلوبین تولید شده در شیر مادر، اشک، بزاق و یا خون که جزو مایعات بدن هستند، است.
وزن مولکولی این ایمونوگلوبین ۱۶۰ کیلو دالتون و متوسط غلظت آن در سرم ۳ میلی گرم بر میلی لیتر است.
ایمونوگلوبین G و یا Immunoglobulin G
این ایمونوگلوبین دارای نام اختصاری IgG است و جزو فراوان ترین آنتی بادی در بدن است که در داخل خون و مایعات بدن یافت میشود.
این پادتن و یا آنتی بادی می تواند میکروب هایی که قبلا به بدن حمله کرده است و سیستم ایمنی بدن موجب درمان آن شده است را به خاطر بسپارد.
بعد با حمله دوباره آن میکروب سیستم ایمنی بدن می داند که باید با آن مبارزه کرده و به آن حمله نماید.
از طریق انجام آزمایش روی این ایمونوگلوبین پزشک متوجه میشود که آیا بدن قبلا با نوعی خاص از باکتری و یا ویروس مبارزه کرده است یا نه.
وزن مولکولی این ایمونوگلوبین ۱۴۶کیلو دالتون و غلظت آن در سرم به طور متوسط ۹.۰میلی گرم بر میلی لیتر می باشد.
ایمونوگلوبین E و یا Immunoglobulin E
این ایمونوگلوبین دارای نام اختصاری IgE است و زمانی ترشح می گردد که بدن در مقابل موادی که مضر نبوده چون گرده گل ها، دارو ها، مواد غذایی و … واکنشی زیاد داشته است.
آلرژی هایی که موجب تولید شدن ایمونوگلوبین E میشوند را می توان از طریق آزمایش خون شناسایی کرد.
وزن مولکولی این ایمونوگلوبین ۱۸۸ کیلو دالتون و متوسط غلظت آن در سرم ۰۰۰۰۵.۰ میلی گرم بر میلی لیتر است.
ایمونوگلوبین M و یا Immunoglobulin M
این نوع ایمونوگلوبین دارای نام اختصاری IgM است که چنان چه میزان آن بالا رود نشانه وجود بیماری تازه ای در بدن است و جزو اولین خط دفاعی هایی است که بدن در برابر عفونت ها از خود نشان می دهد.
چنان چه بدن احساس کند که مهاجم جدیدی وارد آن شده میزان IgM سریع افزایش پیدا می کند و با بالا رفتن میزان IgM و محافظت طولانی مقدار این ایمونوگلوبین کم میشود.
وزن مولکولی این ایمونوگلوبین ۹۷۰ کیلو دالتون بوده و میزان متوسط غلظت آن در سرم ۱.۵ میلی گرم بر میلی لیتر می باشد.
ایمونوگلوبین D و یا Immunoglobulin D
این نوع ایمونوگلوبین دارای نام اختصاری IgD است به میزان خیلی کمی در بدن وجود دارد و جزو کمترین آنتی بادی های بدن است.
وزن مولکولی این ایمونوگلوبین ۱۸۴ کیلو دالتون و مقدار متوسط غلظت آن در سرم ۰.۰۳ میلی گرم بر میلی لیتر است.
چه زمانی باید از آزمایش ایمونوگلوبین استفاده کرد؟
چنان چه بدن به عفونت هایی چون عفونت ریه، عفونت سینوس، عفونت روده و معده مبتلا شود پزشک استفاده از ایم آزمایش را لازم و ضروری می داند.
چنان چه فرد دارای مشکلات و علائم زیر باشد پزشک از آزمایش ایمونوگلوبین برای وی استفاده می کند:
- ابتلا به اسهالی که قطع نمی گردد.
- کم شدن وزن بدن بدون وجود داشتن دلیلی
- تب داشتن فرد بدون علت
- وجود بثورات پوستی در فرد
- آلرژی داشتن
- مبتلا بودن به بیماری بعد از مسافرت رفتن
- بررسی کردن ایمنی بدن
- ابتلا به ایدز و مولتیل میلوما
- بررسی کردن بیماری های خود ایمنی مثل وجود آرتریت ایدیوپاتیک و یا بیماری لوپوس
کمبود ایمونوگلوبین
کمبود ایمونوگلوبین به دو صورت ارثی یا اولیه و اکتسابی یا ثانویه است.
در نوع اولیه و ارثی آن که اختلالی نادر است بدن نمی تواند یک یا چند مورد از هموگلوبین ها را تولید کند.
نوع ثانویه و اکتسابی آن نیز جزو رایج ترین کمبود های ایمونوگلوبین است که بسیاری زمینه ای و یا عوامل کمک کننده موجب آن شده اند.
آزمایش ایمونوگلوبین را با دیگر آزمایشات چون آزمایش الکتروفورز پروتئین سرم و ادرار مورد استفاده قرار داده تا با توجه به آن تولید غیر طبیعی ایمونوگلوبین را مورد ارزیابی قرار دهند.
در این شرایط ممکن است همراه نمونه خون، نمونه ادرار فرد نیز گرفته شود.
موارد استفاده از آزمایش ایمونوگلوبین
آزمایش ایمونوگلوبین را جهت بررسی کردن و یا تشخیص دادن بیماری های عفونی مورد استفاده قرار می دهند.
از جمله این بیماری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بررسی کردن وجود نقص در ایمنی بدن
- بررسی وجود اختلالات ایمنی اولیه در بدن
- بررسی وجود اختلالات ایمنی ثانویه در بدن
- بررسی کردن آلرژی
- تشخیص دادن وجود بیماری های خود ایمنی
- تشخیص دادن وجود بیماری های ایمنی
- بررسی وجود بیماری های التهابی و بیماری های عفونی
آیا پیش از انجام آزمایش ایمونوگلوبین باید ناشتا بود؟
بله آزمایش ایمونوگلوبین نیاز به ناشتا بودن فرد دارد ولی باز هم باید آنچه پزشک دستور می دهد را مورد توجه قرار دهید و طبق آن عمل کند.
این نکته را نیز باید بگوییم نوشیدن آب پیش از انجام آزمایش هیچ ایرادی ندارد و روی نتیجه آزمایش انجام شده تاثیری نمی گذارد ولی از خوردن چای و قهوه پیش از آزمایش خودداری کنید.
